Ҫӗнӗ Шупашкарта паллӑ мар ҫынсем Халӑх ирӗклӗхӗн партийӗн (ПАРНАС) хастарӗн Феликс Милицинӑн урапине киревсӗр сӑмахсемпе ҫырса пӗтернӗ.
Феликс Милицин урапине сӑрласа пӗтернине авӑн уйӑхӗн 4-мӗшӗнче ирхине асӑрханӑ. «Тимӗр урхамаха» хура сӑрӑпа вараланӑ.
Урапан малти чӳречи ҫине ашкӑнчӑксем «Фашист» тесе ҫырнӑ, водитель алӑкӗ ҫине «Вали» тесе сӑрланӑ. Кунсӑр пуҫне виҫӗ кустӑрмине шӑтарнӑ.
Хастар хӑй шутланӑ тӑрӑх, ку политикӑпа ҫыхӑннӑ. Вӑл Раҫҫей позицине Крым тата Украина тӗлӗшпе критиклесе пӗччен пикет темиҫе те ирттернӗ. Феликс Милицин ҫакӑнпа ҫыхӑнтарать ку пулӑма.
Унччен ӑна хӑратни те пулнӑ-мӗн, ҫавӑнпа вӑл хваттерне улӑштарнӑ. Халӗ хур курнӑскер полицие ыйту ҫырнӑ.
Ҫӗнӗ Шупашкарта пӗр кинотеатр ҫеҫ. Анчах, шел те, вӑл та пулин халӗ хупӑннӑ. Тунтикун унтан мӗнпур хатӗр-хӗтӗре илсе тухнӑ.
Учредительсем ку услам тупӑшсӑр тесе шутланӑ. Юлашки ҫулсенче ӑна тара тытнӑшӑн укҫа нумай тӳлемелле пулнӑ. Куракансен йышӗ вара сахалланнӑ. Хӑшӗ-пӗри каланӑ тӑрӑх, вырӑнти тӳре-шара кино ӳнерӗпе кӑсӑкланман та.
Халӗ Ҫӗнӗ Шупашкарта пурӑнакансем нимӗнле фильма та пысӑк экран ҫинче кураймаҫҫӗ. Темиҫе кун каялла кӑна унта халӑх ҫӳренӗ, зал тулли пулнӑ. Халӗ йӑлтах пушӑ, экран сӳннӗ.
Усламӑҫсене тупӑш коммуналлӑ тӑкаксемшӗн тӳлеме те ҫитмен теҫҫӗ. Ҫурла уйӑхӗнче хулари депутатсен пухӑвӗ тара тытнӑшӑн тӳлеве 400 пин тенкӗрен 100-е ҫитернӗ. Анчах ку йышӑнӑва кая юлса тунӑ.
Халӑх кинотеатр хупӑннине пӗлсен пӑшӑрханма тытӑннӑ. Ҫӗнӗ Шупашкара ҫӗнӗ кинопрокатчик килесси паллӑ мар. Хальлӗхе вара халӑхӑн кино курма Шупашкара кайма тивӗ.
Ҫӗнӗ Шупашкарта пурӑнакан 25 ҫулти каччӑ пирки чӑн-чӑн паттӑр теме те юрать пулӗ. Ара, вӑл пӗччен пуҫпа виҫӗ вӑйпиттирен тарса хӑтӑлма пултарнӑ-ҫке. Унччен ӑна хӗненӗ, укҫине туртса илнӗ, карас телефонӗсӗр хӑварнӑ.
Ҫӗнӗ Шупашкар каччине усалсем Шупашкарти Мир проспектӗнчи хваттерте тапӑннӑ. Вӗсем ӑна малтан хӗненӗ, унтан укҫине вӑрланӑ тата карас телефонне. Каччӑна тапӑннӑ виҫӗ арҫын кунпах ҫырлахман — тата укҫа тӳлеме ыйтнӑ, унпа пӗрле вӗсем такси тытса килне кайма тухнӑ. Ҫул ҫинче каччӑ хӑйне кӳрентерекенсенчен хӑтӑлма пултарнӑ — вӑл урапаран сиксе юлнӑ. Усалсенчен тарса ӳкнӗ каччӑ йӗрке хуралҫисене пӗлтернӗ.
Шупашкар хулинчи оперативниксемпе Ҫӗнӗ Шупашкарти йӗрке хуралҫисем часах лешсен йӗрӗ ҫине ӳкнӗ. Вӗсем каччӑна тытнӑ хваттерте пулнӑ. Виҫҫӗшӗ те — унччен судпа айӑпланнӑскерсем. Хӑйсем — Шупашкартан тата Етӗрнерен.
Авӑн уйӑхӗн 3-мӗшӗнче Андриян Григорьевич Николаев 86 ҫул тултарӗччӗ. Вӑл ҫуралнӑ кун яланах велосипедҫӑсен ӑмӑртӑвне ирттереҫҫӗ. Ҫав кун ҫумӑр ҫӑвать-и, хӗвел пӑхать-и — яланах чупу йӗркелеҫҫӗ.
Авӑнӑн 5-мӗшӗнче Сӗнтӗрвӑрри районӗнчи Шуршӑл ялӗнче Район кунне тата Андриян Николаевӑн амӑшӗ Анна Алексеевна ҫуралнӑранпа 115 ҫул ҫитнине паллӑ тӑваҫҫӗ.
Ҫавӑн пекех Шуршӑлтан пуҫласа Андриян Николаевӑн агросӑнӗ патне чупма палӑртнӑ.
Авӑнӑн 5-мӗшӗнче 10 сехетре Ҫӗнӗ Шупашкарта «Химик» культура ҫурчӗ умӗнче «Земляне» ушкӑнӑн юрри янӑрӗ. 10 сехет ҫурӑра хусканусем тӑвӗҫ. Унта 11 сехетре — старт.
Пурне те старта йыхравлаҫҫӗ.
Чӑваш Енре шкул ачисене суйлав умӗнхи агитацие хутшӑнтарнӑ. Куншӑн вара, саккуна пӑснӑшӑн, явап тыттараҫҫӗ.
ЧР ШӖМӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, куншӑн штраф тӳлеттереҫҫҫӗ. Ҫӗнӗ Шупашкарти ведомство акӑ мӗн хыпарлать: 38 ҫулти ҫын хӑйӗн ҫуртӗнче пурӑнакан шкул ачисене вӗренӳ ҫулӗ пуҫланиччен укҫа ӗҫлесе илме сӗннӗ. Ачасен депутат пулма тӑратнӑ кандидата ырлакан листовкӑсене ҫыпӑҫтармалла пулнӑ.
Халӗ ҫав арҫын тӗлӗшпе административлӑ йӗркене пӑснӑшӑн протокол ҫырнӑ. Пресс-служба материалсене суда ярса пани пирки пӗлтерет.
Палӑртса хӑварар: ачасене ытларах чухне йывӑр мар ӗҫе илӗртеҫҫӗ. Тӗслӗхрен, агитаци материалӗсене салаттараҫҫӗ, алӑ пуснисене пухтараҫҫӗ, ыйтӑмсем ирттерме хушаҫҫӗ, плакатсем ҫыпӑҫтарттараҫҫӗ…
Анчах йӗрке пур. Суйлав кунӗччен 18 ҫул тултарман ачасене суйлав умӗнхи агитацие хутшӑнтарнӑшӑн административлӑ штраф тӳлеттереҫҫӗ. Ҫынсен 1–1,5 пин тенкӗ тӳлемелле, должноҫри ҫынсен — 2–3 пин тенкӗ. Юридици сӑпачӗсен вара 20-30 пин тенкӗ таранах кӑларса хумалла.
Ҫӗнӗ Шупашкарта вандалсен ӗҫӗ иртен-ҫӳрен кӑмӑлне пӑсать. Унта пӗр палӑка сарӑ тата кӑвак сӑрӑсемпе илемсӗрлетнӗ.
Иван Семенов коммунист палӑкне вандалсем сӑрӑпа вараланӑ. Кун тӗлӗшпе полици тӗрӗслев ирттерет.
Чӑваш Енре совет влаҫне тӑвассишӗн хастар кӗрешнӗ Иван Семенов палӑкне кӑвак тата сарӑ тӗспе илемсӗрлетнине Ҫӗнӗ Шупашкарта пурӑнакан пӗр ҫын асӑрханӑ та кун пирки пӗлтернӗ. Халӑх куншӑн вандалсене айӑплать.
Людмила Осипова питӗ кӑмӑлсӑр. Вандалсем палӑка шӑпах хула кунӗ умӗн илемсӗрлетни чунне ыраттарнӑ. Людмила полицейскисем вандалсене тупса вӗсене тивӗҫлипе явап тыттарасса шанать.
ЧР ШӖМӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫакна шута илнӗ, халӗ тӗрӗслев иртет. Вандалсене шыраҫҫӗ.
Чӑваш Енри пултаруллӑ ҫамрӑк темелле ун пирки. Вӑл ҫитӗнӳпе савӑнтарнӑ. Нумаях пулмасть «Раҫҫейри пултаруллӑ ҫынсем» пӗтӗм Раҫҫейри конкурсӑн иккӗмӗш тапхӑрне пӗтӗмлетнӗ. Ҫӗнӗ Шупашкар хула администрацийӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, унта пирӗн ентеш ҫӗнтернӗ.
Инна Иванова Ҫӗнӗ Шупашкарти ача-пӑча музыка шкулӗнче оркестр уйрӑмӗнче вӗренет. Инна флейта калать. Унӑн халӗ Чӑваш Ен чысне Мускавра хӳтӗлеме тивӗ.
Палӑртса хӑварар: проекта пӗтӗм Раҫҫейри виҫӗ конкурс кӗнӗ. Вӗсем — «Раҫҫейри пултаруллӑ ҫынсем», «Ача-пӑча ӳнер шкулӗнчи чи лайӑх вӗрентекен», «50 ӳнер шкулӗ». Ӑна культура тата ӳнер учрежденийӗсене, пултаруллӑ ачасемпе ҫамрӑксене пулӑшас тӗллевпе йӗркеленӗ.
Ҫӗнӗ Шупашкарта кӑнтӑр вӑхӑтӗнчех… депутата ларма хатӗрленекен кандидата тапӑннӑ. 26-ри Роман Васильев Строительсен урамӗпе 11 сехетре утнӑ. Унччен те пулман — ӑна палламан арҫын тапӑннӑ.
Роман Васильев — кандидат, депутата ларасшӑн. Вӑл ҫав вӑхӑтрах «Битва за Новоюжку» фильм сопродюсерӗ. Роман Васильев каланӑ тӑрӑх, вӑл телефон ҫине йӑпӑртлӑха кӑна пӑхса илнӗ. Ҫав вӑхӑтра ӑна тапӑннӑ, палламан арҫын Романа пӑвма пуҫланӑ. Ку кӑна мар — хӑратнӑ та. Роман суйлава хутшӑнсан унпа мӗн те пулин тӑвӗҫ-мӗн.
Мӑйне чӗрсе пӗтернӗрен Роман Васильев кун хыҫҫӑн травмпункта кайнӑ, унтан йӗрке хуралне ҫитнӗ. ЧР ШӖМӗ ку ӗҫ пулнине ҫирӗплетет. Ҫав вырӑнта халӗ оперативлӑ следстви ушкӑнӗ тата Следстви комитечӗ ӗҫлет.
Ҫӗнӗ Шупашкар хула администрацийӗ тата ЧР Культура министерстви проект пуҫарнӑ. Вӑл Ҫӗнӗ Шупашкар 55 ҫул тултарнипе ҫыхӑннӑ.
Химиксен хулинче пӗр эрне спектакльсем кӑтартӗҫ. Унта Чӑваш Енри паллӑ театрсем хутшӑнӗҫ. Социаллӑ культура проекчӗ «Театр эрни ятлӑ». Аса илтерер: химиксен хули ҫурлан 30-мӗшӗнче 55 ҫулхи юбилейне паллӑ тӑвӗ.
Паян «Химик» культура керменӗнче 18 сехет ҫурӑра «Сарпике» балет лартнӑ. Ыран, ҫурлан 26-мӗшӗнче, унтах Ҫамрӑксен театрӗ ачасем валли «Один дома» спектакль кӑтартӗ.
Ҫурлан 27-мӗшӗнче «Химик» культура керменӗнчи концерт залӗнче Чӑваш драма театрӗ «Чикагӑри асаттен пурлӑхӗ» спектакле лартӗҫ. Унтах тепӗр кун Вырӑс драма театрӗ «Азалия» камит кӑтартӗ.
Ҫурлан 30-мӗшӗнче 15 сехетре «Клоунсен карнавалӗ» шоу пулӗ. Унта Чӑваш патшалӑх эксперимент драма театрӗн артисчӗсем хутшӑнӗҫ.
Чӑваш Енре каллех ял хуҫалӑх ярмӑрккисем ӗҫлеме пуҫланӑ. Шупашкарта унашкалли — 10. Ял хуҫалӑх ярмӑрккисем урӑх хуласенче те ӗҫлеҫҫӗ. Кун пирки ЧР влаҫӗсене официаллӑ порталӗ пӗлтерет.
Шупашкарта «Кӗр парни» ярмӑрккӑсем «Николаевски» суту-илӳ комплексӗнче, «Дар» тулли мар яваплӑ обществӑра, «Северная» тулли мар яваплӑ обществӑра, «Хевешски» пасарта уҫӑлнӑ.
Кунсӑр пуҫне ял хуҫалӑх продукцийӗпе Канашра, Улатӑрта, Ҫӗмӗрлере, Ҫӗнӗ Шупашкарта суту-илӳ тӑваҫҫӗ. Ярмӑрккӑ уҫӑлнӑ ятпа савӑнӑҫлӑ мероприятисем иртнӗ.
Ку ярмӑрккӑсем халӑхшӑн лайӑх. Унта хаксем ытти пасартан йӳнӗрех. Суту-илӳ вырӑнӗсемпе тӳлевсӗрех тивӗҫтереҫҫӗ. Хӑшӗ-пӗрне тавара киле ҫитиех леҫсе параҫҫӗ. Тӗслӗхрен, сусӑрсене, пенсионерсене, нумай ачаллӑ ҫемьесене, ветерансене.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (12.03.2025 21:00) тӗтреллӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 743 - 745 мм, 3 - 5 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 1-3 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр-хӗвелтухӑҫ енчен вӗрӗ.
| Турхан Якку, чӑваш сӑвӑҫи, куҫаруҫи ҫуралнӑ. | ||
| Козлов Константин Иванович, Пӑрачкав районӗнче ӳснӗ сӑвӑҫ ҫуралнӑ. | ||
| Арапов Владимир Яковлевич, ӳнерҫӗ, график ҫуралнӑ. | ||
| Грибанов Владимир Иванович, сӑвӑҫ, тӑлмач, Чӑваш АССРӗн тава тивӗҫлӗ культура ӗҫченӗ вилнӗ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |